Son dönemde İstanbul'da proje arayışında olan Arap yatırımcı sayısı hızla arttı. Halen 100 civarında kişinin satın alma için projeleri dolaştığı söyleniyor. Peki mütekabiliyet beklentisiyle Türkiye'ye ilgisi artan Arap yatırımcılar ne tarz projelerle ilgileniyor, hangi şehirleri tercih ediyor, satın almayı nasıl yapıyorlar.
Eva Gayrimenkul Değerleme Genel Müdürü Cansel Turgut Yazıcı anlattı...

ARAPLARIN TÜRKİYE'YE İLGİSİNİN ARTTIĞI DOĞRU MU?

Evet, bu aralar Körfez ülkeleri yatırım için çok geziyor. Biz geçen yıl toplam 3 kişiyle görüştüysek, bu yıl sene 3 ayda 15 kişiyle görüştük diyebilirim. Sadece son 15 günde 3 grupla konuştum. Geliyor, projeyi incelettiriyor; buna bağlı olarak yatırım kararı veriyor ya da vermiyorlar. Çevreden de benzer şeyler duyuyorum. Sanırım şu anda 100 civarında grubun temsilcisi Türkiye'de yatırım arayışındadır.

BİREYSEL YATIRIMCI YOK MU?

Hayır tek tek yatırımcılar görmüyoruz. Onlar yasa çıktıktan sonra gelecektir. Şimdi alım yapanlar ya büyük projelerde rezerve yapıyorlar, parasını ödeyip tapuyu devralmıyor, mütekabiliyeti bekliyorlar ya da şirket üzerinden alım yapıyorlar.

YÜZDE 25 İNDİRİM
NE TARZ PROJELERİ TERCİH EDİYORLAR?

Sadece konut projeleriyle ve sadece İstanbul'la ilgileniyorlar. Şehir merkezindeki, büyük montanlı projelere bakıyorlar. Ve indirimli alabilecekleri konut projeleri ile ilgililer. Sizin 10 liraya aldığınızı Araplar, 7.5 liraya alıyor. Çünkü 1-2 tane değil, 100 tane birden alıyor.

BU TOPLU ALIMLARA ÖRNEK VEREBİLİR MİSİNİZ?

En son geçen hafta bir Arap grubun 150 milyon dolarlık toplu alım yaptığını duydum. Tek bir şirketin ürettiği değişik projelerden 500 civarında daire aldılar. Parayı ödediler ama tapuyu devralamadılar. Mütekabiliyetten sonra alacaklar.

ALIM YAPMADAN ÜLKELERİNE DÖNENLERİN, 'ALMAMA' NEDENİ NE PEKİ?

Onların ülkelerinde vergi yok. O yüzden yüzde 20 vergiyi bir türlü anlayamıyorlar. Bir de istedikleri boyutta bulamayabiliyorlar. Çünkü sadece çok büyük projelere bakıyorlar, 100-200 konutluk projelerle ilgilenmiyorlar.

AVM'DEN SONRA YENİ MODA OTEL YATIRIMI

AVM'LERLE İLGİLİ İLGİNÇ BİR ARAŞTIRMANIZ VAR. AVM'LER HASTANE, OKUL OLACAK TEZİNİ DOĞRULUYOR MU BU ARAŞTIRMA?

Araştırma sonucuna göre Türkiye'de kapanan, işlev değiştiren 23-24 AVM var. Bunlardan 15-16 tanesi İstanbul'da. Ankara'da bir AVM semt pazarına dönüşmüş durumda. Sivas'ta bir AVM de hastaneye dönüşecek. Dershane olarak kullanılanlar var. Önümüzdeki dönemlerde de kapanan AVM'lerde böyle fonksiyon değişiklikleri olacak. Bir 5 seneye kadar bazı otellerin başına da aynı şey gelecek. Çünkü AVM'den sonra şimdi yeni moda otel yatırımı.

OKUL YATIRIMI ÖNERMENİZDE YENİ 4+4+4 SİSTEMİNİN ETKİSİ VAR MI?

Evet. 4+4+4'le yeni bir pazar doğuyor diyebiliriz. Çünkü ciddi anlamda bir derslik ihtiyacı oluşacak. Okullar daha erken öğrence almaya başlayacaklar. Lisesi olan okullar, ortaokullarını kapamışlardı. Şimdi yeniden açacaklar. Bunun için de yeni derslikleri yeni binalara ihtiyaç olacak. Devletin çok acil yeni okul alanları üretmesi lazım.

SİZİN GÖRÜŞTÜĞÜNÜZ ARAP YATIRIMCILARIN BEKLENTİLERİ NE YÖNDE?

Geçenlerde görüştüğüm bir Arap yatırımcı, Fransa'nın Müslümanlara olan tutumundan sonra bölgede Fransa'ya karşı çok ciddi bir tepki oluştuğunu anlattı. Paris'i çok seven ve Fransa'da çok ciddi paralar harcayan kesim için İstanbul'un artık ilk tercih olabileceğini söyledi.